انواع بیماری های ریوی ناشی ار کار

آسم شغلی و بیماری های ریوی مانند آزبستوزیس و سیلیکوزیس نمونه های شایعی از بیماری های ریوی ناشی از کار هستند که باید با آموزش بهداشت حرفه ‌ای، کارگران را از آن ها مصون نگاه داشت.

آسم شغلی

دستگاه تنفسی یکی از نقاطی است که در معرض آسیب ‌های شدید ناشی از محیط کار ناسالم قرار دارد. در دنیا حدود 20 تا 30 درصد مردان (15-64 ساله) در طول زندگی کاری خود در معرض آسم وسرطان های ریوی هستند که شایع‌ ترین سرطان شغلی محسوب می ‌شود .

تنفس دایمی ذرات معلق موجود در محیط‌ های بسته که اکثرا در فضای کارخانه‌ ها رخ می ‌دهد، دومین علت بروز بیماری ‌های تنفسی است .

آسم شغلی شامل ایجاد علائم ریوی به دنبال استنشاق گازها، آلاینده ها و نیز کلیه مواد صنعتی که در محیط کار وجود دارد، می باشد . بدین صورت که فرد از قبل هیچ مشکلی نداشته ولی ناگهان در محیط کار دچار حمله آسم می گردد .

در همین زمینه رییس انجمن آسم و آلرژی ایران گفت: “آسم شغلی” در كشورهای صنعتی و در كشورهای در حال توسعه شایع ترین بیماری شغلی تنفسی به حساب می ‌آید .

شیوع :

شیوع آسم در صنایع مختلف متفاوت است. هر چند آمار دقیقی نمی توان ذکر کرد ولی تا 15 در صد موارد آسم به عوامل شغلی مربوط می گردد .

علل:

در صنایع شوینده، استنشاق یکی از آنزیم های خاص برای تهیه پودرهای شوینده، منجر به ایجاد علائم تنفسی در 25 درصد از کارگران مشاغل در آن قسمت می شود. همچنین حدود 5 درصد از کارگرانی که در آزمایشگاه های حیوانات و یا کارخانجات تهیه دستکش لاتکس کار می کنند به آسم شغلی مبتلا می شوند. ایزوسیانات ها مواد شیمیایی هستند که در بسیاری از کارخانجات مصرف دارند. از جمله کارخانجات تهیه رنگ های اسپری، مواد پلاستیکی، کائوچو و فوم ممکن است حاوی این مواد شیمیایی باشند .

علائم :

علائم بیماری همان علائم آسم می باشد مثل خس خس سینه، کوتاهی تنفس، احساس تنگی در قفسه سینه، عدم تحمل ورزش، فعالیت ها و سرفه می باشد آبریزش. بینی، احتقان بینی و تحریکات چشمی نیز می توانند ظاهر شوند. حتی تا مدت ها پس از قطع تماس با ماده محرک علائم ادامه می یابد .

به طور شایع علائم در طی ایام کاری پیشرفت می کند و در زمان تعطیلات کاری فروکش می کند ولی مجدداً این سیکل با شروع کار ادامه می یابد. در بسیاری موارد یک تاریخچه مثبت مشخص یا خانوادگی از آلرژی، فرد را بیشتر مستعد به آسم شغلی می نماید ولی در عین حال،‌ در بعضی از افراد هیچ گونه تاریخچه مثبت قبلی آسم وجود ندارد .

پیشگیری :

تماس با ماده آلرژن باید قطع گردد . مثلاً یک کارگر در قسمت های دیگری به کار مشغول گردد و یا محیط کار را از آلاینده ها پاک کرد .

آزبستوزیس

یکی دیگر از بیماری ‌های ریوی ناشی از کار آزبستوز است. این بیماری به علت استنشاق گرد و غبار پنبه نسوز به ‌وجود می‌ آید. آزبست یا پنبه کوهی درون سنگ‌ های سخت در اعماق زمین وجود دارد و دارای رشته و فیبر‌های بلندی است .

مشکلات ریوی، سرطان‌ ریه، سرطان‌ حنجره و احتمالاً برخی سرطان‌ های مربوط به دستگاه گوارش از عوارض مواجهه افراد با این ماده است .

این بیماری درمان خاصی ندارد و تنها درمان آن از نوع حمایتی مانند اکسیژن درمانی و درمان برخی عوارض آن است. درمان اصلی پیشگیری از بیماری است .

استفاده از ماسک  تنفسینیز می ‌تواند به جلوگیری از نفوذ الیاف آزبست به ریه افراد جلوگیری کند .

سیلیکوزیس  

سیلیکوزیس یکی از شایع ترین پنوموکونیوز های شغلی و غیر قابل درمان است که در اثر استنشاق ذرات گرد و غبار حاوی کریستال های آزاد سیلیس، ایجاد می شود .

در طول عملیاتی که سنگ و شن و بتون و بعضی از سنگهای معدنی شکسته و خرد می شوند   گرد و غبار سیلیس آزاد می شود. سنگ بری و سنگ تراشی  و عملیات ساختمانی و راه سازی، تولید سیمان و کاشی و سرامیک ، تونل سازی، ریخته گری، تولید شیشه، رنگ و سفالگری، تولید ظروف سفالی و عملیات شن زنی  sand blasting 0 از مشاغل مهمی هستند که در آن ها شاغلین در  مواجهه با سیلیس کریستالی قرار دارند

 

دکتر مهسا موسوی، فوق تخصص بیماری های ریه و آسم

دارای بورد فوق تخصصی، عضو انجمن متخصصان ریه اتحادیه اروپا و ایران

لازم به ذکر است که خدمات اسپیرومتری، برونکوسکوپی، تست خواب و توراسنتز مایع پلور(کشیدن آب ریه) توسط پزشک انجام میشود

جهت هماهنگی با مطب تماس بگیرید

آدرس مطب : مشهد- میدان بیمارستان امام رضا- ساختمان پزشکان سیمرغ – طبقه سوم – مطب دکتر مهسا موسوی

شماره تماس : 38584681-051